Tiếng Illyria thuộc là một phần của ngữ hệ Ấn-Âu. Có rất ít thông tin về mối liên hệ giữa nó và các ngôn ngữ Ấn-Âu khác. Ngày nay, nguồn thông tin chủ yếu về ngôn ngữ Illyria đến từ các từ trong tiếng Illyria được nhắc đến trong văn liệu thời kỳ cổ đại, cùng với một số tên người, tên dân tộc, tên địa lí và tên vùng nước trong tiếng Illyria. Bởi sự khan hiếm bằng chứng này, rất khó xác định được cách các âm vị đã biến đổi trong tiếng Illyria; quan điểm phổ biến nhất ngày nay là các phụ âm hữu thanh bật hơi /bʰ/, /dʰ/, /ɡʰ/ trong tiếng Ấn-Âu nguyên thủy đã trở thành các phụ âm hữu thanh /b/, /d/, /ɡ/.[2][3]

Tiếng Messapi là một ngôn ngữ thời đại đồ sắt nói ở Puglia bởi những người Iapygi (bao gồm người Messapi, Peuceti và Dauni), định cư ở bán đảo Ý sau khi di cư từ Illyria tới trong giai đoạn chuyển tiếp giữa thời đại đồ đồng và đồ sắt.[4] Vì vậy, tiếng Messapi, với tư cách là một ngôn ngữ riêng biệt, được xếp vào cùng nhóm ngôn ngữ Cổ Balkan giống tiếng Illyria.[5] Eric Hamp xếp các tiếng này vào một nhóm mang tên "tiếng Messapi-Illyria", và nhóm này lại cùng với tiếng Albania là một phần của nhóm "tiếng Ấn-Âu Adriatic" lớn hơn.[6] Các hệ thống phân chia khác nhóm ba ngôn ngữ này vào các nhóm như "Tiếng Illyria Chung" và "Tiếng Cổ Balkan Tây".[7]

Trong các nghiên cứu cũ hơn, các học thuyết theo trường phái Toàn Illyria xếp các ngôn ngữ Histri, Veneti và Liburni vào nhóm phương ngữ tiếng Illyria. Tuy nhiên, các bằng chứng khảo cổ và tên riêng mới phát hiện bổ sung đã làm rõ rằng các ngôn ngữ này không phải là phương ngữ và cũng không cùng nhánh với tiếng Illyria.[4]

Phân loại centum-satem

Do không có đầy đủ ngữ liệu tiếng Illyria, các lý thuyết ủng hộ xếp tiếng Illyria vào nhóm centum chủ yếu dựa vào đặc tính centum của tiếng Veneti, bởi ngôn ngữ này được cho là liên quan tới tiếng Illyria khi xem xét những tên người và tên địa lý như Vescleves, Acrabanus, Gentius, Clausal, vân vân.[8][9] Mối liên quan giữa tiếng Veneti và tiếng Illyria về sau đã bị bác bỏ, và hai ngôn ngữ này ngày nay không được coi là liên hệ gần gũi với nhau nữa.[10] Các học giả ủng hộ xếp tiếng Illyria vào nhóm satem thì dựa trên những tên người và tên địa lý như Asamum, Birzinimum, Zanatis, vân vân; các học giả này chỉ ra rằng những tên này có nguồn gốc Ấn-Âu nguyên thủy nhưng đã mang những đặc trưng của quá trình satem hóa. Ví dụ, Osseriates phái sinh từ /*h₁éǵʰeros/ (hồ),[3] Birziminium từ /*bherǵʰ-/[11] còn Asamum từ /*h₂eḱ-mo-s/ (sắc nhọn)[2][3], tất cả đều từ tiếng Ấn-Âu nguyên thủy.

Kể cả nếu như những tên tiếng Veneti như ở trên thật sự có nguồn gốc Illyria, cũng chưa chắc chắn rằng ngôn ngữ mẹ của chúng là một ngôn ngữ centum. Các học giả đề xướng phân loại tiếng Illyria vào nhóm centum phân tích các từ Vescleves, Acrabanus, Gentius và Clausal dựa trên bằng chứng đối chứng với các ngôn ngữ Ấn-Âu khác như tiếng Phạn, tiếng Hy Lạp cổ đại, và tiếng Ấn-Âu nguyên thủy phục dựng, đơn cử như Vescleves liên quan tới *wesu-ḱlewes (có tiếng thơm) trong tiếng Ấn-Âu nguyên thủy phục dựng.[3][11][12][13] Thêm nữa, Acrabanus là một tên ghép liên quan tới /akros/ trong tiếng Hy Lạp cổ đại, còn Clausal liên quan tới /*klew/ (rửa), cả hai đều không cho thấy dấu tích của quá trình vòm hóa.[2][8] Trong tất cả các ví dụ này, các học giả phái centum đều coi tổ hợp phụ âm giữa /*k/ hoặc /*g/ với /l/ hoặc /r/ sau khi phụ âm vòm hợp nhất với phụ âm gốc lưỡi là bằng chứng cho thấy tiếng Illyria thuộc nhóm centum. Tuy nhiên, người ta cũng đã chỉ ra rằng ở những ngôn ngữ satem như ở nhánh Balt-Slav và tiếng Albania (còn nhiều điểm chưa chắc chắn về ngôn ngữ này) thì các phụ âm vòm-gốc lưỡi nói chung đã không còn được vòm hóa: trong tiếng Albania, tổ hợp phụ âm giữa /*k/ hoặc /*g/ với /l/ hoặc /r/ là tương đối phổ biến.[14][15][16] Tên riêng Gentius hay Genthius cũng không thể dùng được để phân định centum-satem bởi có hai dạng trong tiếng Illyria của nó, đó là Genthius và Zanatis. Nếu Gentius hay Genthius phái sinh từ *ǵen- ("được sinh ra") thì đây chính là bằng chứng khẳng định phân loại centum, nhưng nếu như Zanatis mới là từ phái sinh từ gốc đó (hoặc từ gốc *ǵen- ("biết")) thì tiếng Illyria lại là một ngôn ngữ satem.[2] Một vấn đề nữa với Gentius đó chính là người ta không biết phụ âm đầu của nó ban đầu là một phụ âm môi-gốc lưỡi[17] hay phụ âm vòm-gốc lưỡi.[18]

Dựa trên những bằng chứng đã có và cân nhắc tới sự thiếu hụt văn liệu tiếng Illyria còn sót lại, có thể kết luận rằng hiện chưa thể khẳng định chắc chắn liệu tiếng Illyria là ngôn ngữ centum hay satem.[2][3][11]